КР ААЧФнын аскага чыгуу боюнча комиссиясы спорттук аскага чыгуу боюнча документтерди иштеп чыгуу, мелдештерди уюштуруу жана өткөрүү, аскага чыгуунун материалдык-техникалык базасын жакшыртуу боюнча иштерди жүргүзүүдө.

24-июлда Алматыда 2022-жылкы спорттук аскага чыгуу боюнча Борбордук Азиянын жаштар чемпионаты аяктады.

Төрт күн бою Казакстан, Кыргызстан, Тажикстан жана Өзбекстандан келген 12 жаштан 19 жашка чейинки 93 спортчу Борбор Азиянын чемпиону наамы үчүн күрөштү.

Өспүрүмдөр тоого чыгуунун эки түрү: кыйынчылык жана ылдамдык боюнча күч сынашты. Мелдешке Борбор Азиянын эң күчтүү спортчулары чогулду. Финалга катышкандардын көпчүлүгү Эл аралык мелдештердин бир нече жолку катышуучулары.

Тян Алина менен Ташболотов Артур катуу кармашта ылдамдыкка чыгуу боюнча С тайпасында күмүш медалга ээ болушту ; Мысаков Илья - ылдамдык боюнча 4-орун, Логвинец Максим жана Тян Алина - кыйынчылык боюнча 4-орун.

Казакстан Республикасынын Альпинизм жана спорттук ачкага чыгуу Федерациясынын мыкты ишин белгилегибиз келет. Заманбап аска дубалы, мелдештердин мыкты уюштурулушу спортчуларга баа жеткис тажрыйба жана унутулгус спорттук майрам тартуулады!

2022-жылдын 19-майынан 22-майына чейин спорттук аскага чыгуу боюнча Бишкек шаарынын жаштар Биринчилиги өттү.

Иш-чараны Маданият, спорт, туризм жана жаштар иштери боюнча департаментинин директору Мирлан Парханов жана Кыргыз Республикасынын Альпинизм жана аскага чыгуу Федерациясынын президенти Эдуард Кубатов ачты.

Мелдештер кыйынчылык жана ылдамдык категорияларында өттү.
Кыйынчылык - жеке альпинизм, анда маршруттун аягына чейин чыгуу керек («Финиш», же «Топ»). Спортчуларга трассаны көрүү үчүн 3 мүнөт убакыт берилет жана 3-6 мүнөттүк кыска контролдук убакыт ичинде алар кезектешип трассадан өтүшөт.
Ылдамдык – жуп жарыш, бул жерде минималдуу убакытта трассанын аягына чейин көтөрүлүшүңүз керек.

65 спортчу 4 жаш курактык тайпада кыйынчылык боюнча күч сынашты: 39 эркек жана 26 кыз. Ылдамдык боюнча – 67: 41 эркек жана 26 кыз.

Мелдештин жыйынтыгында 2003-2006-жылы туулган тайпада жеңүүчүлөр:
- Кыйынчылык жана ылдамдык - Евгений Горшков;
- Кыйынчылык - Шестаева Дарина ;
- Ылдамдык - Зубкова Алиса.
2007-2008-жылдары туулган тайпада:
- Кыйынчылык – Белый Михаил;
- Ылдамдык - Батаджиев Руслан;
- Кыйынчылык - Мусуралиева Лейла;
- Ылдамдык - Лейла Картлыкова.

2009-2010-жылдары төрөлгөн тайпада:
- Кыйынчылык жана ылдамдык - Ташболотов Артур;
- Кыйынчылык жана ылдамдык - Тян Алина.
2011-ж. жана андан кийинки топто:
- Кыйынчылык - Мананчиков Михаил;
- Ылдамдык - Лыточкин Данил;
- Кыйынчылык - Тё Алиса;
- Ылдамдык - Козак Ангелина.

Чемпиондор эми 20-24-июлда Алматыда өтө турган жаштар арасындагы Азия чемпионатына барат.

Маалымдама: Аскага чыкканда дененин дээрлик бардык булчуңдары чыңдалат, ошондой эле бул жүрөктү чыңдоочу эң сонун кардионагрузка.

Мелдештерге катышуу үчүн өмүр бою аскага чыгуу менен алектенүү зарыл эмес. Буга туруктуулук жана чечкиндүүлүк жетиштүү.

Акыркы он жылдыкта аскага чыгуу залдарга көчүп кеткенине карабастан, табигый рельефке – аскага чыгуу альпинистти даярдоонун зарыл бөлүгү бойдон калууда.

Аска дубалда түшүнүү кыйын болгон кээ бир техникалык элементтерди чыныгы аскада тез иштеп чыгууга мүмкүндүк берет; спортчуларга психологиялык жеңилдик берет; спортсмендин техникалык жана физикалык деңгээлинин өсүшүн реалдуураак баалоого мүмкүндүк берет.

Табигый рельефте машыгуу үчүн спортчулар даярдалган массивдерди колдонушат – "тирүү" таштардан тазаланган, үстүнкү жана төмөнкү коргонуу-страховка үчүн тешилген чекиттери бар.

Бишкектин айланасында аскага чыгуучулар Чуңкурчак, Ала-Куш, Малиновое капчыгайы, Аксай аскаларында машыгышат.

Бирок Кыргызстандын табигый рельефте аскага чыгууну өнүктүрүү үчүн чоң потенциалы бар. Ал эми акыркы жылдары биз альпинисттик лагерлерге ылайыктуу аймактарды - рельефи ар түрдүү болгон аскалардын болушун, лагерь үчүн чоң аянттарды, суунун болушун жеринен баалоо үчүн бир нече экспедицияларды уюштурдук.

Бул жагынан абдан кызыктуу жерлер Нарын районундагы Үңкүр-Таш, Ош облусундагы Данги Ак-Бура, Жалал-Абад облусундагы Каракөл болду.

Каракөлдүн аскаларында спорттук лагерлерди куруу идеясын көптөн бери ойлоп жүргөнбүз, Көк-Бел ашуусунан түшүп, Кара-Суу дарыясынын капчыгайына түшкөн сайын бул аскаларга суктанчубуз. Биз бир нече жолу токтоп, жээкти бойлоп, кызыктуу маршруттарды карап чыктык.

Эми кыялдарды ишке ашырууга мүмкүнчүлүк бар. Биздин клубга күчтүү, ынтымактуу команда чогулду, биз үчүн аскага чыгуу жана тоого баруу – сүйүктүү эрмегибиз.

Баары жакшы өттү – узак дем алыш, жакшы аба ырайы жана жаңы нерселерди көрүүнү самоо.

Мына, Кара-Суунун аскаларында 40тан ашык адамдан турган биздин чоң компаниябыз.
Лагерди орнотуп, маршруттарды даярдай баштадык. 4 жаштан 17 жашка чейинки 20 баланы алып жөнөкөй нерселерден баштадык.

Жалпысынан Миша Даничкин жана Николай Гутник жардамчылары менен 20 метрден 45 метрге чейинки ар кандай кыйынчылыктагы 12 маршрутту даярдашты. Алар маршрутка кире турган эки тилкени жарып чыгышты.

Окуу-машыгуу учурунда аска-зоолорду басып, жумардагы тосмолордон өтүүнү, аркан менен түшүүнү, жада калса драй-тулингди да өздөштүрүп алдык.

Биз бул чогулууларды үзгүлтүксүз кылууну пландап жатабыз. Пландардын өзүнчө пункту болуп бир нече кооз көп кабаттуу аянтчаларды жарып өтүү саналат, ал скалолаздар үчүн гана эмес, альпинисттер үчүн да кызыктуу болот, түштүк аймагынын спортчулары менен биргелешкен машыгуу сборлору да планда бар.

Кыргызстандын эл аралык класстагы спорт чебери (МСМК) спорттук наамын ыйгаруу үчүн талаптар жана аларды аткаруу шарттары.

MСMK 16 жаштан баштап жасалат.

Кыргызстандын спорт чебери (МС) спорттук наамын ыйгаруу үчүн талаптар жана аларды аткаруу шарттары.

MС 15 жаштан баштап жасалат

Кыргызстандын спорт чебери (МС) спорттук наамын берүүнүн башка шарттары:

1. МС спорттук мелдештерде – жасалма рельефте өткөрүлүүчү мелдештерде коюлган талаптарды аткарганда ыйгарылат.

2. Ылдамдыкка аскага чыгуу боюнча MС автоматтык электрондук хронометраж системасын колдонууда гана ыйгарылат.

3. Многоборье боюнча разряддык талаптарды аткаруу үчүн спортчулар многоборьенин бардык зачеттук түрлөрүнө катышууга тийиш

4. Спорттук мелдештерге катышуу үчүн спортчу спорттук мелдештин календардык жылында белгиленген куракка жетиши керек.

Кыргызстандын спорт чеберине кандидаттын спорттук разрядын жана I - III спорттук разряддарды, жаштардын спорттук разряддарын ыйгаруу боюнча нормалар, талаптар жана аларды аткаруу шарттары.

Кыргызстандын спорт чеберине кандидат жана I - III спорттук разряддарды, жаштардын спорттук разряддарын ыйгаруу үчүн башка шарттар:

1. Бардык спорттук наамдар жасалма аска рельефтерде өткөрүлүүчү спорттук мелдештерде талаптар аткарылганда берилет.

2. Многоборье боюнча разряддык талаптарды аткаруу үчүн спортчулар многоборьенин бардык зачеттук түрлөрүнө катышууга тийиш.

3. Бардык спорттук наамдар Кыргыз Республикасынын Спорттук аскага чыгуу боюнча мелдештеринин эрежелерине ылайык өткөрүлүүчү спорттук мелдештерде талаптар аткарылгандан кийин берилет.